Miniprzewodnik po stolicy Czech
O tym, że Praga jest miastem, które wypada zobaczyć, nikogo nie trzeba przekonywać. Pewnikiem jest również, iż zdecydowana większość z nas kieruje się na Hradczany, most Karola, Kampę, Rynek Staromiejski, Józefów, plac Wacława. Niektórzy jeszcze zdobywają wyszehradzką twierdzę. Zgadzając się w pełni z tymi wyborami pragnę przedstawić inne miejsca, mniej znane, a równie urokliwe. Po prostu moje miejsca.
Dom Miejski (Obecní dum)
Jest to sztandarowy przykład secesji powstały w latach 1905-12. Swoją oryginalność i niepowtarzalność zawdzięcza między innymi takim artystom jak A. Mucha, J. Preisler czy M. Ale. Od początku istnienia zajmował ważne miejsce w czeskim życiu kulturalnym, stanowiąc zarazem symbol narodowy w czesko-niemieckiej Pradze. Na fasadzie budynku z łatwością możemy odnaleźć typowe elementy secesyjne jak motywy roślinne, maszkarony i rzeźby figuratywne. Na wyróżnienie zasługuje okrągła Sala Prezydialna (w całości dzieło Alfonsa Muchy, łącznie z witrażami i zasłonami) oraz Sala Smetany. Pomieszczenia można zwiedzać jedynie w grupie zorganizowanej razem z przewodnikiem. Przez cały rok odbywają się tutaj koncerty, głównie muzyki klasycznej. Do najsłynniejszych należą te, które inaugurują festiwale muzyczne "Praskiej Wiosny". W murach Domu Miejskiego organizowane są również kongresy, konferencje, bale i... pokazy mody.
Budynek przeszedł też do historii jako miejsce proklamacji w dniu 28 października 1918 roku niepodległości Republiki Czechosłowackiej oraz pierwszego w dziejach spotkania komunistycznego rządu z opozycją pod przywództwem Vaclava Havla.
Zwiedzając Dom Miejski nie można nie zobaczyć wspaniałych żyrandoli w mieszczącej się na parterze restauracji francuskiej oraz nie udać się w kierunku restauracji Pilsen (usytuowanej w podziemiu), ażeby nasycić oczy oryginalnie zdobionymi ścianami. Konsumpcja w obydwu lokalach pozostaje niestety w sferze marzeń (ceny!).
Lokalizacja: Naměsti Republiky 5.
Lucerna
Mariusz Szczygieł napisał, iż optymalnymi godzinami na zwiedzanie tego domu są: 22.00 - 1.00. W pełni się z nim zgadzam i do zalet późnego wizytowania wymienionych przez niego, takich jak dostrzeżenie detali czy poczucie bajkowości, dorzucę jeszcze ze swej strony półmrok i tajemniczość. Ten powstały na początku dwudziestego wieku secesyjny budynek jest dziełem dziadka Vaclava Havla i do 1948 roku pozostawał w posiadaniu tej znamienitej rodziny.
Będąc wieczorową porą w lucernianym pasażu warto wstąpić do kawiarni usytuowanej na pierwszym piętrze, której wystrój i atmosfera przenoszą nas w szalone lata dwudzieste i trzydzieste... Po wyjściu na ulicę Vodiczkową radzę skręcić w lewo, gdzie znajduje się jeszcze kilka budowli w secesyjnym stylu.
Budynki te zostały wzniesione w 1891 roku z okazji Wystawy Praskiej. Do dnia dzisiejszego odbywają się tam targi wystawiennicze, a w głównym kompleksie ("szklano-stalowym") Pałacu Przemysłowym od 1948 roku do lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku miały miejsce zjazdy partii komunistycznej. Budowla ta niewątpliwie wpisuje się w nurt architektoniczny, którego rozpoznawalnym znakiem jest wzniesiona w 1889 roku wieża Eiffla. Jej miniaturę zresztą postawiono na Wzgórzu Petřin z okazji wyżej wspomnianej wystawy.
Tłumy prażan ciągną tu w weekendy do wesołego miasteczka, turyści natomiast gromadzą się wieczorem na spektaklach z serii "Światło i dźwięk" oglądając przy muzyce tzw. tańczącą fontannę. Lokalizacja: U Vystaviste.
Postument po pomniku Stalina
Największy na świecie, ważący czternaście ton pomnik wodza był budowany pięćset dni przez sześciuset robotników. Granitowego Stalina prowadzącego przedstawicieli klas społecznych ku komunizmowi można było dostrzec z niemalże każdego miejsca w stolicy.
Monument owiany jest tragiczną historią jednego z jego twórców - Otokara Sveca. Środowisko artystyczne mianowicie zastosowało wobec niego i jego rodziny ostracyzm towarzyski, czego następstwem była samobójcza śmierć żony oraz samego artysty. Cały majątek Svec zapisał szkole dla niewidomych dzieci, "ponieważ one przynajmniej nie mogły zobaczyć jego dzieła". Los również nie był łaskawy dla samego pomnika, który na skutek odwilży został w 1962 roku po dwutygodniowych przygotowaniach wysadzony w powietrze.
Obecnie ogromny postument gromadzi w ciepłe wieczory młodych Czechów, którzy przeganiani przez straż miejską konsekwentnie przeskakują barierki, aby usiąść na jego krawędzi i rozkoszować się jednym z najpiękniejszych widoków Pragi. Niekiedy z oddali dochodzą dźwięki muzyki z leżącego opodal stadionu Sparty, gdzie organizowane są koncerty.
Do chwili obecnej ogromne pomieszczenia ukryte w postumencie nie zostały zagospodarowane. Na nim samym zaś zamontowano metronom, który przyciąga wzrok z wielu miejsc w stolicy. Lokalizacja: Letenske Sady (przystanek Cechuv most).
Materiały, z których korzystałam:
Mariusz Szczygieł, Praga mgły wymaga, [w:] Gazeta Wyborcza, dodatek: Turystyka, 15-16 listopada 2003 r., nr 1, s. 4-6
Rob Humphreys, Czechy. Praktyczny przewodnik, wyd. Pascal 1999 r.
Praga, wyd. Marco Polo 1996 r.
Folder Maison Municipale
Jest to sztandarowy przykład secesji powstały w latach 1905-12. Swoją oryginalność i niepowtarzalność zawdzięcza między innymi takim artystom jak A. Mucha, J. Preisler czy M. Ale. Od początku istnienia zajmował ważne miejsce w czeskim życiu kulturalnym, stanowiąc zarazem symbol narodowy w czesko-niemieckiej Pradze. Na fasadzie budynku z łatwością możemy odnaleźć typowe elementy secesyjne jak motywy roślinne, maszkarony i rzeźby figuratywne. Na wyróżnienie zasługuje okrągła Sala Prezydialna (w całości dzieło Alfonsa Muchy, łącznie z witrażami i zasłonami) oraz Sala Smetany. Pomieszczenia można zwiedzać jedynie w grupie zorganizowanej razem z przewodnikiem. Przez cały rok odbywają się tutaj koncerty, głównie muzyki klasycznej. Do najsłynniejszych należą te, które inaugurują festiwale muzyczne "Praskiej Wiosny". W murach Domu Miejskiego organizowane są również kongresy, konferencje, bale i... pokazy mody.
Budynek przeszedł też do historii jako miejsce proklamacji w dniu 28 października 1918 roku niepodległości Republiki Czechosłowackiej oraz pierwszego w dziejach spotkania komunistycznego rządu z opozycją pod przywództwem Vaclava Havla.
Zwiedzając Dom Miejski nie można nie zobaczyć wspaniałych żyrandoli w mieszczącej się na parterze restauracji francuskiej oraz nie udać się w kierunku restauracji Pilsen (usytuowanej w podziemiu), ażeby nasycić oczy oryginalnie zdobionymi ścianami. Konsumpcja w obydwu lokalach pozostaje niestety w sferze marzeń (ceny!).
Lokalizacja: Naměsti Republiky 5.
Lucerna
Mariusz Szczygieł napisał, iż optymalnymi godzinami na zwiedzanie tego domu są: 22.00 - 1.00. W pełni się z nim zgadzam i do zalet późnego wizytowania wymienionych przez niego, takich jak dostrzeżenie detali czy poczucie bajkowości, dorzucę jeszcze ze swej strony półmrok i tajemniczość. Ten powstały na początku dwudziestego wieku secesyjny budynek jest dziełem dziadka Vaclava Havla i do 1948 roku pozostawał w posiadaniu tej znamienitej rodziny.
Będąc wieczorową porą w lucernianym pasażu warto wstąpić do kawiarni usytuowanej na pierwszym piętrze, której wystrój i atmosfera przenoszą nas w szalone lata dwudzieste i trzydzieste... Po wyjściu na ulicę Vodiczkową radzę skręcić w lewo, gdzie znajduje się jeszcze kilka budowli w secesyjnym stylu.
Budynki te zostały wzniesione w 1891 roku z okazji Wystawy Praskiej. Do dnia dzisiejszego odbywają się tam targi wystawiennicze, a w głównym kompleksie ("szklano-stalowym") Pałacu Przemysłowym od 1948 roku do lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku miały miejsce zjazdy partii komunistycznej. Budowla ta niewątpliwie wpisuje się w nurt architektoniczny, którego rozpoznawalnym znakiem jest wzniesiona w 1889 roku wieża Eiffla. Jej miniaturę zresztą postawiono na Wzgórzu Petřin z okazji wyżej wspomnianej wystawy.
Tłumy prażan ciągną tu w weekendy do wesołego miasteczka, turyści natomiast gromadzą się wieczorem na spektaklach z serii "Światło i dźwięk" oglądając przy muzyce tzw. tańczącą fontannę. Lokalizacja: U Vystaviste.
Postument po pomniku Stalina
Największy na świecie, ważący czternaście ton pomnik wodza był budowany pięćset dni przez sześciuset robotników. Granitowego Stalina prowadzącego przedstawicieli klas społecznych ku komunizmowi można było dostrzec z niemalże każdego miejsca w stolicy.
Monument owiany jest tragiczną historią jednego z jego twórców - Otokara Sveca. Środowisko artystyczne mianowicie zastosowało wobec niego i jego rodziny ostracyzm towarzyski, czego następstwem była samobójcza śmierć żony oraz samego artysty. Cały majątek Svec zapisał szkole dla niewidomych dzieci, "ponieważ one przynajmniej nie mogły zobaczyć jego dzieła". Los również nie był łaskawy dla samego pomnika, który na skutek odwilży został w 1962 roku po dwutygodniowych przygotowaniach wysadzony w powietrze.
Obecnie ogromny postument gromadzi w ciepłe wieczory młodych Czechów, którzy przeganiani przez straż miejską konsekwentnie przeskakują barierki, aby usiąść na jego krawędzi i rozkoszować się jednym z najpiękniejszych widoków Pragi. Niekiedy z oddali dochodzą dźwięki muzyki z leżącego opodal stadionu Sparty, gdzie organizowane są koncerty.
Do chwili obecnej ogromne pomieszczenia ukryte w postumencie nie zostały zagospodarowane. Na nim samym zaś zamontowano metronom, który przyciąga wzrok z wielu miejsc w stolicy. Lokalizacja: Letenske Sady (przystanek Cechuv most).
Materiały, z których korzystałam:
Mariusz Szczygieł, Praga mgły wymaga, [w:] Gazeta Wyborcza, dodatek: Turystyka, 15-16 listopada 2003 r., nr 1, s. 4-6
Rob Humphreys, Czechy. Praktyczny przewodnik, wyd. Pascal 1999 r.
Praga, wyd. Marco Polo 1996 r.
Folder Maison Municipale